آشنایی با آداب و رسوم فال حافظ و شب یلدا در ایران
آشنایی با آداب و رسوم فال حافظ و شب یلدا در ایران
آداب و رسوم فال حافظ و شب یلدا به همراه متن و اشعار زیبای شب یلدا و سنت باستانی یلدا در ایران. یلدا و جشن‌هایی که در این شب برگزار می‌شود، یک سنت باستانی است و شب یلدا یا شب چله آخرین روز آذرماه، شب اول زمستان و درازترین شب سال است به همین منظور آداب و رسوم فال حافظ و شب یلدا در ایران را برای شما در این مقاله از سایت روزگار قرار میدهیم.
سنت های ایرانی همواره جذاب و دلنشین بوده اند و البته پراز فلسفه و حکمت های خاص! اینکه کتاب حافظ در بلندترین شب سال در محفل گرم خانواده حضور می یابد و افراد حاضر در جمع تفالی به لسان الغیب می زنند در کنار قدمتش جای تامل هم دارد. برخی از محققین براین باورند که مراسم حافظ خوانی در شب یلدا متعلق به طبقه خاص و اهل ادب نیست چرا که تقریبا در تمام منازل کتاب حافظ وجود دارد و فقط مختص این شب نیست بلکه اصولا مردم به حافظ خوانی و فال حافظ اعتقاد دارند و در عامه مردم باور و اعتقاد به فال حافظ بسیار قوی است.
شب یلدا فقط با هندوانه خوردن و تخمه شکستن نیست که جذاب و دوست داشتنی است بلکه از سنت های دیرینه این شب، حافظ خوانی و شاهنامه خوانی است که از قدیم الا یام در بین خانواده های ایرانی رواج داشته است.البته برخی معتقدند که تنها خانواده های با فرهنگ و اهل دانش و ادب به سنت حافظ خوانی وفادار مانده اند. همچنان که درگذشته هم افراد فرهیخته و اهل سواد و دانش این شب را با شاهنامه خوانی همراه می کردند.
اگر رسم ها و آیین های یلدا را میراثی از فرهنگ چند هزار ساله بدانیم، به یقین باید گفت که فال حافظ در سده های اخیر به رسم های شب یلدا اضافه شده است. شاهنامه خوانی و قصه گویی وحافظ خوانی پدر بزرگ و مادربزرگ در کرسی برای کوچکترها از آیین های کهن شب یلداست که این روزها در خاطر بزرگترهای فامیل حک شده است و ریشه دار بودن این سنت شیرین را نشان می دهد.
مشهور است که امروز در خانهٔ هر ایرانی یک دیوان حافظ یافت می‌شود. ایرانیان طبق رسوم قدیمی خود در روزهای عید ملی یا مذهبی نظیر نوروز بر سر سفره هفت سین، و یا شب یلدا، با کتاب حافظ فال می‌گیرند. برای این کار، یک نفر از بزرگان خانواده یا کسی که بتواند شعر را به خوبی بخواند یا کسی که دیگران معتقدند به اصطلاح خوب فال می‌گیرد ابتدا نیت می‌کند، یعنی در دل آرزویی می‌کند. سپس به طور تصادفی صفحه‌ای را از کتاب حافظ می‌گشاید و با صدای بلند شروع به خواندن می‌کند. کسانی که ایمان مذهبی داشته باشند هنگام فال گرفتن فاتحه ای می‌خوانند و سپس کتاب حافظ را می‌بوسند، آنگاه با ذکر اورادی آن را می‌گشایند و فال خود را می‌خوانند.
خواجه شمس‌الدین محمد بن بهاءالدّین حافظ شیرازی (حدود 727 – 792 هجری قمری برابر با 706 – 769 هجری شمسی) ، شاعر بزرگ سدهٔ هشتم ایران و یکی از سخنوران نامی جهان است. بیشتر شعرهای او غزل هستند که به غزلیات حافظ شهرت دارند.گرایش حافظ به شیوهٔ سخن‌پردازی خواجوی کرمانی و شباهت شیوهٔ سخنش با او مشهور است. او از مهم‌ترین تأثیرگذاران بر شاعران پس از خود شناخته می‌شود. در قرون هجدهم و نوزدهم اشعار او به زبان‌های اروپایی ترجمه شدو نام او به گونه‌ای به محافل ادبی جهان غرب نیز راه یافت. هرساله در تاریخ 20 مهرماه مراسم بزرگ‌داشت حافظ در محل آرامگاه او در شیراز با حضور پژوهشگران ایرانی و خارجی برگزار می‌شود. در ایران این روز را روز بزرگ‌داشت حافظ نامیده‌اند.
آرامگاه حافظ
آرامگاه حافظ در شهر شیراز و در منطقهٔ حافظیّه در فضایی آکنده از عطر و زیبایی گل‌های جان‌پرور ، درآمیخته با شور اشعار خواجه، واقع شده‌است. امروزه این مکان یکی از جاذبه‌های مهمّ گردشگری به شمار می‌رود و بسیاری از مشتاقان شعر و اندیشه حافظ را از اطراف جهان به این مکان می‌کشاند.در زبان اغلب مردم ایران ، رفتن به حافظیّه معادل با زیارت آرامگاه حافظ گردیده است. اصطلاح زیارت که بیشتر برای اماکن مقدّسی نظیر کعبه و بارگاه امامان به‌کار می‌رود ، به‌خوبی نشان‌گر آن است که حافظ چه چهرهٔ مقدّسی نزد ایرانیان دارد.
برخی از معتقدان به آیین‌های مذهبی و اسلامی ، رفتن به آرامگاه او را با آداب و رسوم مذهبی همراه می‌کنند. از جمله با وضو به آنجا می‌روند و در کنار آرامگاه حافظ به نشان احترام ، کفش خود را از پای بیرون می‌آورند. سایر دل‌باختگان حافظ نیز به این مکان به‌عنوان سمبلی از عشق راستین و نمادی از رندی عارفانه با دیدهٔ احترام می‌نگرند.
گرفتن فال با دیوان حافظ
مشهور است که امروز در خانهٔ هر ایرانی یک دیوان حافظ یافت می‌شود. ایرانیان طبق رسوم قدیمی خود در روزهای عید ملی یا مذهبی نظیر نوروز بر سر سفره هفت سین ، و یا شب یلدا، با کتاب حافظ فال حافظ خود را می‌خوانند.ای حافظ شیرازی! تو محرم هر رازی! تو را به خدا و به شاخ نباتت قسم می دهم که هر چه صلاح و مصلحت می بینی برایم آشکار و آرزوی مرا براورده سازی.
طریقه گرفتن فال حافظ:
نیت کننده معمولاً در هنگام تفأل از دیوان حافظ، او را به عزیزترین کسانش یعنی به خداوند و معشوقه اش (شاخ نبات) قسم می دهد. این قسم معمولاً به این شکل ادا می شود: ای حافظ شیرازی! تو محرم هر رازی! تو را به خدا و به شاخ نباتت قسم می دهم که هر چه صلاح و مصلحت می بینی برایم آشکار و آرزوی مرا براورده سازی. ضمن اینکه شاید بهتر باشد برای شادی روح حافظ، صلوات یا فاتحه ای نثار نماییم!
آداب مهم گرفتن فال حافظ
برای گرفتن فال حافظ با معنی fale hafez ابتدا نیتی در ذهن و قلب خود متصور شوید سپس صلواتی ختم نمایید و حافظ را به عزیز ترین کسش یعنی خداوند قسم دهید که آن چه خیر و مصلحت است برای شما نمایان نماید.