آبسه کبدی چیست و چطور توسط دکتر گوارش درمان می شود؟
مشکل آبسه کبدی معمولاً از نوعی عفونت باکتریایی به وجود می‌آید که از مجرای صفراوی یا دستگاه گوارش پخش می‌شود. علل شایع این عفونت کبدی عبارتند از کولیت عفونی، کوله سیستیت، کلانژیت، دیورتیکولیت یا آپاندیسیت. البته علل قارچی هم می‌توانند در بیماران دچار نقص ایمنی باعث بروز علائم آبسه کبدی شوند. کسانی که به این وضعیت مبتلا می‌شوند، نشانه‌هایی مانند تب و لرز، تشنج و درد در ناحیه فوقانی شکم را تجربه می‌کنند. علائم دیگر عبارتند از نفخ، حالت تهوع و استفراغ، بی‌اشتهایی، کاهش وزن، خستگی مفرط و زردی. این عفونت داخلی شکمی خطرناک است و موجب نارسایی اندام‌های درون بدن می‌شود.
عفونت یا آبسه کبدی چیست؟
آبسه کبدی نوعی وضعیت پزشکی شدید و خطرناک در کبد است. این مشکل با تجمع چرک در کبد همراه می‌شود و می‌تواند در نتیجه آسیب کبدی یا نشت محتویات روده از شکم به کبد از راه سیاهرگ باب رخ دهد. منظور از سیاهرگ باب هم وریدی است که مواد مغذی را از اندام گوارشی به کبد حمل می‌کند. آبسه کبد معمولاً به دلیل عفونتی ایجاد می‌شود که عامل آن میکروارگانیسم‌ها و تروما هستند. چرک مایعی است که هنگام مبارزه بدن با یک بیماری ایجاد می‌شود و از سلول‌های مرده و گلبول‌های سفید تشکیل شده است. گاهی اوقات، چرک به جای تخلیه از محل عفونت، با تشکیل کیست، در داخل کبد جمع می‌شود. احتمال دارد که درد و تورم معده دلیل چنین وضعیتی باشد.
علائم آبسه کبدی چیست؟
بروز آبسه کبدی با مشکلات و نشانه‌هایی قابل توجه همراه است. برخی از نشانه‌ها فقط از سوی پزشک در زمان معاینه شناسایی و درک می‌شوند. اگر بخواهیم از شایع‌ترین علائم عفونت کبد نام ببریم، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
- یرقان
- ادرار تیره
- مدفعو تیره
- تعریق شبانه
- بزرگ‌شدن کبد
- کاهش وزن شدید
- از دست‌دادن اشتها
- تب (مداوم یا متناوب) و لرز
- درد در سمت راست بالای معده
- بی‌حالی (احساس عمومی ناراحتی یا بیماری)
از علائم دیگر باید درد شانه راست، یرقان، هپاتومگالی (بزرگی کبد) و پلورال افیوژن (جمع‌شدن غیر طبیعی مایع در اطراف ریه‌ها) را هم نام ببریم. پزشکی که می‌داند تخصص گوارش و کبد چیست، در مسیر شناسایی علائم و تشخیص وضعیت به بیمار کمک می‌کند.
عوارض و خطرات آبسه کبدی چیست؟
به دنبال ایجاد آبسه کبدی، امکان بروز عوارضی وجود دارد که خود آن‌ها هم مشکلات متنوعی به همراه می‌آورند. مبتلایان به این وضعیت، از سوی خطرات مختلفی هم تهدید می‌شوند که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم. عوارض ابتلا به آبسه کبدی شامل این موارد می‌شود:
- شوک
- پانکراتیت حاد
- نارسایی کلیه
- تشکیل فیستول
- آبسه زیر دیافراگمی یا تجمع مایعات عفونی
- پریتونیت یا التهاب دیواره پوشش حفره شکم
- شبه آنوریسم کبدی یا لخته‌های خارج از رگ خونی
- آمبولی سپتیک در سیستم عصبی مرکزی و خطر خونریزی داخل مغزی
- ترومبوز وریدی کبدی یا شکمی و ایجاد لخته‌های خون داخلی موضعی در رگ‌ها
اندوفتالمیت درون‌زا (EE) هم نوعی التهاب شدید باکتریایی در مایعات و بافت‌های داخل چشم است که در پی وقوع آبسه کبدی در بدن مبتلایان به آن رخ می‌دهد.
تشخیص و درمان بیماری‌های گوارشی و اختلالات مرتبط با معده، کبد، پانکراس، روده کوچک و بزرگ، مجرای صفراوی و مری از وظایف متخصص گوارش و کبد است. این متخصص با استفاده از روش‌های تشخیصی مانند کولونوسکوپی، آندوسکوپی معده، سونوگرافی و آزمایش خون، بیماری‌هایی مانند زخم معده، اسپاسم مری، رفلاکس معده، سندرم روده تحریک‌پذیر، ورم معده، کولیت روده، هپاتیت ویروسی، اسهال، سنگ کیسه صفرا، سیروز کبدی، سرطان کبد، کبد چرب و نارسایی کبدی را تشخیص داده و درمان می‌کند.
بیماری‌هایی مانند سرطان معده، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و عفونت‌های گوارشی نیز از دیگر مواردی هستند که توسط دکتر گوارش و کبد بررسی و درمان می‌شوند. این متخصصان با دقت و تخصص خود به بررسی و مدیریت بیماری‌های پیچیده گوارشی پرداخته و به بیماران خود کمک می‌کنند تا سلامت خود را بازیابند.
اگر با مشکلات گوارشی یا کبدی روبرو هستید، مراجعه به یک دکتر گوارش و کبد ضروری است.
نحوه تشخیص آبسه کبدی چیست؟
آبسه‌های کبدی به دلایل مختلفی ایجاد می‌شوند و علائم و نشانه‌های گوناگونی دارند. معاینه دقیق بیمار می‌تواند به تشخیص بیماری کمک کند. تشخیص شامل مراحل مختلفی است. آبسه کبد باید به روش زیر ارزیابی شود:
- مرور سابقه پزشکی بیمار
- انجام معاینه فیزیکی دقیق
- بررسی یافته‌های آزمایشگاهی
- مرور آزمایش کامل خون (CBP)، افزایش تعداد گلبول‌های سفید و کاهش تعداد گلبول‌های قرمز
- انجام تست عملکرد کبد، برای افزایش فسفات قلیایی، کاهش آلبومین و تغییر در آنزیم‌های کبدی
- کشت خون برای بررسی ارگانیسم‌ها در صورت آبسه کبد آمیبی و نظارت بر عفونت هم‌زمان با باکتری، قارچ و ویروس عامل هپاتیت
- انجام تست‌های تصویربرداری شامل سی تی اسکن شکم، توموگرافی کامپیوتری با کنتراست و سونوگرافی کبد یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (ام آر آی کبد)
از اسکن رادیو -نوکلیدهای کبدی هم استفاده می‌شود که شامل تکنسیوم، گالیوم و ایندیم، یعنی بیومارکرهایی هستند که برای تشخیص ضایعات در کبد کاربرد دارند.
پیشگیری از ابتلا به آبسه کبدی چگونه است؟
پیشگیری از آبسه کبدی نیازمند اصلاحات مختلفی در سبک زندگی است که در زیر به آن‌ها اشاره می‌شود:
- غذا و آب: آلوده‌بودن غذا و آب به مدفوع منجر به آبسه‌های کبدی می‌شود، چون ممکن است حاوی انگل باشد. تمیز‌کردن میوه‌ها و سبزیجات قبل از خوردن و پرهیز از مصرف گوشت نپخته به پیشگیری از عفونت کمک می‌کند.
- بهداشت: کشورهای در حال توسعه باید بیشتر به ایجاد آگاهی در بین مردم و حفظ محیط بهداشتی اهمیت دهند.
- عمل جنسی ایمن: در افرادی که درگیر رابطه جنسی دهانی-مقعدی هستند، این عفونت رایج است. خودداری از این رفتارهای جنسی به پیشگیری کمک می‌کند.
رعایت سبک زندگی سالم عامل مهمی در پیشگیری از ابتلا به آبسه کبدی است. بسیاری از بیماری‌های این عضو بدن از جمله سیروز کبدی با تغییر سبک زندگی قابل کنترل می‌شوند.
برای درمان آبسه کبدی به چه پزشکی مراجعه کنید؟
برای رفع عفونت‌های باکتریایی کبد یا مشکلات ناشی از عفونت‌های ویروسی کبد باید به متخصص کبد و گوارش مراجعه کنید. آن‌ها در حوزه رفع مشکلات آبسه کبدی و انواع آن، نظیر عفونت‌های قارچی کبد خبره هستند و می‌توانند آبسه‌های تک‌کانونی و چندکانونی را درمان کنند. برای رفع عفونت کبدی باید از روش‌های تشخیصی مانند سی‌تی‌اسکن استفاده شود. سپس متخصص با مرور علائم آبسه کبدی، درمان‌های لازم را پیش می‌گیرد. توصیه به رژیم غذایی سالم، استفاده از آنتی‌بیوتیک درمانی و درین‌کردن آبسه از روش‌های در دسترس برای بهبود است. گاهی هم اگر آسیب کبدی دائمی رخ دهد، نیاز به جراحی برای برداشتن آبسه به وجود می‌آید.
برای مراجعه به بهترین متخصصان کبد، به سامانه دکتردکتر مراجعه کنید. در آنجا، فهرستی از بهترین پزشکان، همراه با امتیازات و نظرات مراجعان پیشین آن‌ها موجود است. در دکتردکتر، به شکل اینترنتی از پزشک دلخواهتان نوبت می‌گیرید.
متخصص گوارش و کبد پزشکی است که به بررسی مشکلات و بیماری‌های مربوط به دستگاه گوارش و کبد می‌پردازد. پزشکان متخصص در حیطه گوارش به مشکلات اندام‌هایی توجه دارند که در فرایند بلع و دفع کاربرد پیدا می‌کنند. سیستم صفراوی بدن هم که صفرا و آنزیم‌های گوارشی را به روده‌ها می‌رساند، از سوی دکتر گوارش و کبد مورد مطالعه قرار می‌گیرد. پزشکان با تخصص در این زمینه، امکان استفاده از روش‌های متنوعی مانند کولونوسکوپی جهت تشخیص وضعیت بیماران را پیدا می‌کنند. با آگاهی از اینکه تخصص گوارش چیست و چه حیطه‌هایی را پوشش می‌دهد، در زمان بروز مشکلات مربوط به آن می‌توانید به‌موقع به متخصص مراجعه کنید.
برگرفته از https://drdr.ir/mag/liver-abscess/ در سایت دکتردکتر