بررسی گزینه‌های چهارگانه انتخاباتی اصلاح‌طلبان
بررسی این استراتژی‌ها نشان می‌دهد که احتمالا استراتژی “ارجاع تصمیم به مردم”، می‌تواند خطر و تهدیدهای موجود را برای اصلاح‌طلبان و میانه‌روها کم کند و به فرصت‌های موجود بیفزاید. اگر میانه‌روها تصمیم‌گیری در مورد انتخابات را به خود مردم واگذار کنند؛ موقعیت سیاسی آنها – به‌نسبه – تقویت می‌شود و در برابر تهدیدهای موجود توان بیشتری پیدا می‌کند. بررسی استراتژی‌های فوق نشان می‌دهد که هریک از این روش‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای خاص خود را می‌آفریند و بر حوزه‌های متفاوت اجتماعی تاثیرهای متفاوتی دارد.
برای دست یافتن به ارزیابی دقیقی از این استراتژی‌ها می‌توان تاثیر آنها را بر عناصر مختلف معادله سیاسی مطالعه کرد. از جمله تاثیر این استراتژی‌ها را بر پایگاه توده‌ای وفادار و شبکه‌های فعالان اصلاح‌طلب؛ و همچنین بر رای شناور خاکستری؛ و همچنین، بر نیروهای دست‌راستی هسته مرکزی نظام حساب کرد. یک چنین ارزیابی نشان می‌دهد که کدام استراتژی برای نیروهای میانه‌رو سودمندتر خواهد بود. استراتژی “شرکت بیقیدوشرط” در انتخابات، پایگاه توده‌ای و فعالان وفادار را حفظ می‌کند و در موقعیت آنها تاثیر مهمی نخواهد داشت. این به‌خاطر ماهیت وفادار و قسم خورده این بخش اجتماعی است.
اما استراتژی “شرکت بیقیدوشرط” می‌تواند بر رای شناور و رای خاکستری تاثیر منفی و جدی بگذارد و آنها را از نیروهای میانه‌رو و اصلاح‌طلبان دور کند. این به‌خاطر نارضایتی عمومی آن بخش‌های اجتماعی است که وفاداری سیاسی به هیچ جریان خاص ندارند و در شرایط موجود از اوضاع کلی اجتماعی ناامیدند. درعین‌حال، این استراتژی موجب حفظ روابط میان اصلاح‌طلبان با هسته مرکزی قدرت و نیروهای دست‌راستی خواهد بود. گزینه بالقوه دیگر، استراتژی “شرکت مشروط” در انتخابات است. این استراتژی، مانند استراتژی قبلی، پایگاه وفادار و قسم‌خورده را حفظ می‌کند؛ اما احتمالا به رای شناور خاکستری نزدیک‌تر می‌شود. علت این است که رای شناور از شرایط جاری ناراضی است و شرکت مشروط به طبع و علاقه آنها نزدیک‌تر خواهد بود و زمینه همفکری بیشتری را میان اصلاح‌طلبان و رای شناور ایجاد خواهد کرد.
اما رای مشروط موجب خواهد شد که اصلاح‌طلبان از هسته مرکزی حکومت دورتر بروند و اختلاف خود را با حاکمیت بیشتر کنند. استراتژی سوم، “تحریم” است. در این سناریو، میانه‌روها و اصلاح‌طلبان، شاید به رای شناور که ناراضی است، نزدیک‌تر شوند؛ ولی از هسته مرکزی حکومت در فاصله بیشتری خواهند بود. درعین‌حال، این احتمال وجود دارد که تحریم انتخابات موجب بروز سردرگمی فکری و آشفتگی سیاسی در نیروهای وفادار اصلاح طلب شود که سال‌هاست به عرف و سنت و ایدئولوژی رفرمیستی خو گرفته‌اند.
تحریم انتخابات می‌تواند به پایگاه وفادار اصلاح‌طلبی ضربه بزنند و آنها را در معرض تزلزل و ریزش جدی قرار دهد. استراتژی چهارم آن است که اصلاح‌طلبان تصمیم درباره شرکت بیقیدوشرط، و یا شرکت مشروط و یا عدم‌شرکت در انتخابات را به خود مردم منتقل کنند و از آنها بخواهند که در قبال این مهم تصمیم بگیرند. مقایسه استراتژی‌های فوق‌الذکر آموزنده است؛ چراکه نشان می‌هد شاید برای میانه‌روها، کم‌ضررترین سناریوی موجود، استراتژی ارجاع تصمیم به مردم است. این روش از روش‌های دیگر باثبات‌تر است و تهدید و خطر کمتری را در بردارد. ازیک‌سو، رای شناور و مردد را تا حدودی به خود جلب می‌کند و از سوی دیگر، از هسته مرکزی حکومت فاصله چندان نمی‌گیرد و خود را در تضاد و قهر با آنها قرار نمی‌دهد./راهبرد