روشی برای کاهش اضطراب فرزندان طلاق
محققان در پژوهشی نتایج یک شیوه خاص درمانی بر کاهش علائم اختلال اضطراب جدایی در کودکان طلاق را بررسی کردهاند.
همه کودکان در طول زندگی خود ترس و اضطراب را به عنوان دو حس طبیعی تجربه میکنند و این اضطراب بیشتر زمانی است که از مراقبان اصلی خود دور میشوند.
خصیصه اصلی اختلال اضطراب جدایی، اضطراب غیرواقعی و مفرط درباره جدایی یا پیشبینی جدایی از خانه یا کسانی است که شخص به آنها دلبستگی دارد.
پژوهشگران در تحقیقی با عنوان اثربخشی درمان بهبود رابطه والد – کودک بر کاهش علائم اختلال اضطراب جدایی در کودکان طلاق این موضوع را بررسی کردهاند.
در این پژوهش که توسط یاسمن زواشکیانی، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد واحد رودهن و مینا مجتبایی، دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن انجام شده، آمده است :« پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیشآزمون – پس آزمون همراه با گروه کنترل است. در این پژوهش جامعه مورد مطالعه عبارت بود از کلیه والدهای مطلقه که دارای کودک دو تا شش سال دارای علائم اضطراب جدایی بودند که در سال 1396 به مرکز مهر عاطفهها، مهدکودکها و بهزیستی شهرستان مشهد مراجعه کردند. نمونه پژوهشی حاضر با حجم 40 نفر( 20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه کنترل) است.»
ابزار این پژوهش، پرسشنامه SAAS-P ، سنجش اضطراب جدایی در کودکان پیشدبستانی بوده است. مقیاس سنجش اضطراب جدایی فرم والد این مقیاس 34 ماده و چهار زیرمقیاس ترس از تنها ماندن، ترس از رها شدن، ترس از بیماریهای جسمی و نگرانی درباره رویدادهای خطرناک است.
پس از ارزیابی، اگر آزمودنیها اختلال اضطراب جدایی داشتند، به جلسات درمانی وارد میشدند. در جلسات درمان با بهرهگیری از مداخلات مبتنی بر درمان بهبود رابطه والد و کودک این امکان وجود دارد که در 10 جلسه هفتهای یک بار از طریق استفاده از زمانهای بازی 30 دقیقهای رابطه والد با کودکش را تقویت کرد.
در این پژوهش آمده است: « این شیوه ترکیبی از بازیدرمانی و رویکردهای آموزش والدین است. با این تفاوت که بر رابطه والد کودک تمرکز دارد و بیشتر از تکنیکهای بازیدرمانی کودکمحور استفاده میکند. والدین تحت نظارت یکی از متخصصان بازیدرمانی آموزش میبینند و سپس تکنیکهای بازی درمانی کودکمحور را در منزل با استفاده از مجموعهای خاص از اسباببازیها اجرا میکنند.»
نتایج یافتههای توصیفی بیانگر آن است که نمره اضطراب جدایی افراد گروه آزمایش نسبت به پیشآزمون کاهش داشته است. این نشانه اثربخشی درمان CPRT (child parent relationship therapy) است. در حالی که نمره اضطراب جدایی افراد گروه کنترل تفاوتی نسبت به پیشآزمون نداشته است.
محققان میگویند:« شیوه درمانی CPRT(مبتنی بر رابطه والد- کودک) موجب کاهش علائم اختلال اضطراب جدایی در آزمودنیهای گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است. این معناداری آماری بر تاثیر مثبت جلسات درمان CPRT گروهی بر کاهش اضطراب جدایی در کودکان دو تا شش سال تاکید دارد.»
در این پژوهش آمده است:« طبق این مطالعه، ارتباط والدین با فرزندانشان نشان دهنده این است که CPRT میتواند اثرات بادوامی را در زندگی کودکان داشته باشد. این جلسات توانسته به والدین برای ارتباط بهتر با فرزندشان کمک کند و والدین تغییرات مثبتی را در مورد فرزندانشان گزارش کردند.»
این پژوهش در اولین شماره نهمین دوره نشریه پژوهشهای روانشناسی بالینی و مشاوره منتشر شده است.