چند نکته درباره خبرسازترین مرد این روزهای سیاست ایران؛ روح الله زم
در چند روز اخیر خبر دستگیری روحاله زم، موسس کانال تلگرامی آمدنیوز و انتقال او به ایران توجه بسیاری را به خود جلب کرده است.
حالا و با گذشت چند روز از این حادثه شاید بتوان با گذر از گرد و غبار رسانهای اولیه انتشار این خبر با نگاهی دیگر نیز به این موضوع پرداخت. چند نکته در این ارتباط را در ادامه مرور میکنیم:
1. چند سالی است که یک کانال تلگرامی با مدیریت زم با رویکردی اصطلاحاً افشاگرانه توانسته بود مخاطبان بسیاری را با خود همراه کند. رویکرد انتقادی این کانال نسبت به ساختار سیاسی ایران و خبرهای واقعی و غیر واقعی که ذیل عنوان «افشای فساد مسئولان» قرار میگرفت سبب آن شد که دنبالکنندگان این کانال به رکوردی بیشتر از یک میلیون نفر دست پیدا کند. پس از وقایع دی ماه96 و نآرامیهایی که شهرهای بسیاری را با خود درگیر کرد رویکرد آمدنیوز نیز تندتر شد و در نهایت همین کانال تلگرامی سبب آن شد تا برخی مراکز تصمیمگیری فیلترینگ تلگرام را دستور کار خود قرار دهند.
2. در خصوص چگونگی دستگیری موسس آمدنیوز احتمالات مختلفی مطرح شده است. آنچه بهعنوان روایت رسمی بیان شده اطلاعیهای کوتاه از سوی سپاه پاسداران بود که در آن بر نفوذ و فریب دستگاههای اطلاعاتی و جاسوسی غربی جهت دستگیری زم تاکید شده است. روایتهای غیر رسمی از احتمال همکاری نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی و عراق حکایت دارد و برخی نیز احتمال نفوذ نهادهای امنیتی ایران در تیم همکاران زم را مورد تاکید قرار دادهاند. به نظر میآید جای خالی اطلاعرسانی شفاف در این موضوع نیز همچنان خالی است. شاید بتوان پذیرفت که بخشی از چنین عملیاتهایی به دلایل امنیتی ناگفته باقی بماند اما اطلاعرسانی مبهم نیز میتواند راه را برای تثبیت روایتهای غیرواقعی باز نگاه دارد.
3. اما شاید بتوان گفت مهمتر از اصل دستگیری این فرد، واکنشهایی بود که به این رخداد شاهد بودیم. جناح تندرو با همراهی برخی تریبونهای عمومی بر این نکته تاکید دارند که ضرورت دارد تا «همکاران داخلی» روحاله زم نیز شناسایی شده و حتی از لزوم برخورد با جریانی میگویند که به گفته آنان او را همراهی میکردند. در مقابل اما سخنگوی دولت و برخی چهرههای سیاسی و رسانههای اصلاحطلب نیز بر این نگرانی تاکید دارند که ممکن است این رخداد سبب به راه افتادن دور تازهای از برخورد با فعالان سیاسی و رسانهای شود که ممکن است اهداف انتخاباتی نیز در این دستگیریهای احتمالی وجود داشته باشد. به نظر میآید برای رفع این نگرانی ضرورت دارد تا دستگاههای نظارتی و در رأس آنان قوه قضاییه بر روند رسیدگی به این پرونده نظارتی دقیق و از نزدیک داشته باشد.
4. و نکته پایانی آن که همانطور که در ابتدای این نوشتار گفته آمد بهانه تصمیمگیران برای فیلترینگ پیامرسان تلگرام که سبب خسارتهای اقتصادی فراوانی به اقشاری از مردم و صدمه دیدن اعتماد عمومی شد وجود کانال تلگرامی آمدنیوز بوده است. حال پرسش اساسی این است که در شرایط فعلی که دیگر خبری از این کانال تلگرامی نیست شاهد تغییر این تصمیم هزینهساز خواهیم بود؟!