شایع شدن افسردگی نوجوانان در دوران بلوغ
افسردگی در دوران بلوغ چقدر شایع است؟
دوران بلوغ برای شما و فرزندتان میتواند دوران سختی باشد. فرزند نوجوانتان به غیر از اینکه از نظر جسمی تغییر و تحولاتی پیدا میکند، رشد چشمگیری در تکامل روانی- اجتماعی نیز دارد. خیلی از کارشناسان گوشه گیریها، نوسانات خلق و خو و سایر تغییرات رفتاری را بخشی از روند طبیعی دوران بلوغ میدانند، اما پژوهشگران دریافتهاند که در برخی موارد، این ویژگیها میتواند نشانگر ارتباط بلوغ با افسردگی باشد.
افسردگی در دوران بلوغ چقدر شایع است؟
تخمین زده شده که دو درصد از بچههای زیر 10 سال، افسردگی را تجربه میکنند و بین سنین 10 تا 14 سال، به طو میانگین میزان افسردگی به 5 تا 8 درصد افزایش پیدا میکند. اگرچه میزان افسردگی پیش از دوران بلوغ ، در پسرها بیشتر از دخترهاست، اما در دوران بلوغ ، میزان افسردگی برای دخترها دو برابر پسرها میشود.
چرا در دوران بلوغ ، افسردگی بیشتر میشود؟
تئوریهای گوناگونی در مورد افزایش افسردگی در دوران بلوغ وجود دارد، اما محققان در این مورد توافق چندانی حاصل نکردهاند:
– هورمونها:
استروژن، که هورمون جنسی زنانه است، ارتباط با افسردگی دارد. میزان این هورمون در دخترها در دوران بلوغ به میزان بسیار زیادی افزایش مییابد که میتواند باعث افزایش افسردگی در آنها شود. اما در مورد پسرها این قضیه برعکس است، یعنی تستوسترون که هورمون جنسی مردانه است و در دوران بلوغ پسرها افزایش مییابد، هیچ ارتباطی با افسردگی ندارد.
– مرحله تکامل جسمی:
برخی مطالعات نشان میدهد تغییر و تکاملهای جسمی در اواسط دوران بلوغ ، باعث افزایش میزان افسردگی میشود.
– زمان شروع دوران بلوغ : یک سری از پژوهشها نیز نشان میدهند زمان شروع دوران بلوغ روی میزان افسردگی تاثیر دارد، یعنی بلوغ زود هنگام یا دیرهنگام، موجب بروز علائم شدیدتری از افسردگی میشود.
– حوادث استرس زای زندگی: در دوران بلوغ، فعالیتهای آموزشی و روابط اجتماعی، پیچیدهتر و دشوارتر میشوند که میتواند استرس برانگیز باشد. بعضی از بچهها بیشتر در معرض افسردگی هستند که دلیلش حوادث استرس برانگیز در زندگی آنهاست.
علائم افسردگی
تغییر در عادتهای غذایی و برنامه خواب (خوردن و خوابیدن بسیار زیاد یا بسیار کم)
تغییرات قابل توجه در وزن (افزایش یا کاهش)
بی علاقگی نوجوان به حضور در مدرسه یا کاهش کارایی در مدرسه
گوشه گیری، کناره گیری از دوستان یا اعضای خانواده
بروز عصبانیت و طغیان ناگهانی
بی قراری یا اضطراب عمومی
واکنش تند دربرابر انتقاد، حتی انتقاد سازنده
بی علاقگی و خودداری از شرکت در تفریحات و سرگرمیهایی که پیش از این، به آنها علاقه مند بودهاند
دودلی، عدم تمرکز، فراموشکاری
احساس بی ارزش بودن و گناه
شکایتهای پی درپی از بیماری درعین سلامت کامل جسمی
نداشتن انگیزه و اشتیاق برای زندگی روزمره
استفاده از مواد مخدر و الکل
فکر کردن و حرف زدن درباره خودکشی
راههای درمان افسردگی
گوشه گیریها، نوسانات خلق و خو و سایر تغییرات رفتاری بخشی از روند طبیعی بلوغ است
چند فرمان برای والدین نوجوان افسرده
والدین یک نوجوان افسرده بودن و درست و سنجیده رفتار کردن، کار راحتی نیست. میتوانید از این توصیهها کمک بگیرید:
1) اگر رفتار و اخلاق نوجوان شما به گونهای است که مشکوک هستید ممکن است افسرده شده باشد، با پزشک مشورت کنید. اگر او سالم باشد ضرر نمیکنید اما اگر افسردگیاش درمان نشود ممکن است اعتیاد و خودکشی برای او به بار بیاورد.
2) خانواده میتواند پناه خوبی برای یک نوجوان افسرده باشد. با فرزندتان مهربان باشید و به او اجازه دهید که احساسات و افکارش را با شما در میان بگذارد.
روابط خوب و محکم با نوجوانتان به شما این امکان را میدهد که در همان مراحل اولیه افسردگی از حال او با خبر شوید و بتوانید سریعتر اقدام کنید. علائم افسردگی در نوجوانتان نباید شما را ناراحت کند و مهمتر این که رفتاری پرخاشگرانه با او نداشته باشید و هرگز او را مسخره نکنید.
3) گوش شنوا باشید. از نصیحت کردن و فرمان دادن و دعوا کردن خودداری کنید و سعی کنید در عوض به مشکلات و احساسات فرزندتان گوش کنید و بفهمید که چه چیزهایی ذهن او را درگیر خودش کرده. درباره مشکلات خانواده هم به نحوی که بر آنها تأثیر منفی نداشته باشد و آنها را نگران نکند صحبت کنید.
در عین حال فرزند خود را تشویق کنید تا احساسات خود یا هر نگرانی دیگری که دارد را هر طور میخواهد با شما در میان بگذارد.
4) نوجوانتان را تشویق کنید مهارتهای مورد علاقهاش را یاد بگیرد.همین مهارتها میتواند به او انگیزه تلاش برای زندگی بدهد.
مثلاً اگر نقاشی یا ورزش خاصی را دوست دارد به او اجازه دهید در آن زمینه پیشرفت کند. همچنین لازم است این اطمینان را در آنها ایجاد کنید که کاملاً طبیعی است گاهی بعضی چیزها را بخوبی یاد نگیرند و تنها چیزی که برای آموختن نیاز دارند، زمان و تمرین بیشتر است.
5) موفقیت فرزندتان در یک زمینه کوچک را بزرگ کنید و بگذارید مغرور شود. این تشویق به او کمک میکند که استعداد خود را بشناسد و تلاش بیشتری برای کسب موفقیتهای بیشتر کند.