روزانه چقدر باید آب بنوشیم؟
نوشیدن آب یکی از عوامل موثر و حیاتی در سلامتی انسان است، اما آیا همه ما میدانیم که روزانه چقدر باید آب بنوشیم؟ شاید تا به حال شنیده باشید که در طول روزباید 8 لیوان آب بنوشید، اما واقعاً میزان نوشیدن آب برای هر فرد به صورت روزانه چقدر است؟
امروزه پژوهشکده پزشکی (IOM) توصیه میکند که مردان باید در روز حداقل 13 فنجان آب بنوشند و این میزان برای زنان حداقل 9 فنجان است. اما با وجود این مقادیر و با در نظر گرفتن جنسیت، باز هم دستیابی به میزان دقیق آب مصرفی برای هر فرد چندان کار سادهای نیست.
اگرچه قانون 8 لیوان نوشیدن آب در روز رایج شده است، اما واقعیت این است که بر اساس دادههای غیرعلمی تصویب شده است. 60 درصد وزن بدن هر انسانی، آب است و سیستم بدن برای انجام عملکردهای روزانه خود به آب نیاز دارد. مقدار مصرف آب برای هر فرد بسته به عواملی از جمله جنسیت، سن، میزان فعالیت و در دورانی مانند بارداری یا شیردهی میتواند متفاوت باشد.
بزرگسالان و کودکان
توصیه پژوهشکده پزشکی نوشیدن آب در افراد 19 سال به بالا حدود 3٫7 لیتر به مردان و 2٫7 لیتر برای زنان است. این میزان مصرف آب، در حقیقت کل مایعات مصرفی شما در روز است، یعنی آب موجود در هر آنچه میخورید و مینوشید همانند میوهها و سبزیجات.
توصیه میزان آب مصرفی برای کودکان، بستگی به سن آنها دارد. دختران و پسران بین 4 تا 8 سال باید روزانه 5 فنجان آب بنوشند. این مقدار در سنین 9 تا 13 سال به 7 تا 8 فنجان افزایش مییابد. میزان نوشیدن آب توصیه شده برای نوجوانان با سنین 14 تا 18 سال، 8 تا 11 فنجان است.
دوران بارداری یا شیردهی
اگر در دوران بارداری یا شیردهی هستید، توصیه مصرف آب لازم برای شما فرق میکند. زنان باردار باید روزانه 10 لیوان آب بنوشند. زنان شیرده هم بهتر است میزان آب مصرفی خود را به 13 فنجان افزایش دهند.
میزان نوشیدن آب در شرایط مختلف
اگر ورزش میکنید، در آب و هوای گرم زندگی میکنید یا شرایطی همانند تب، اسهال یا استفراغ دارید نیاز به نوشیدن آب بیشتری است. اگر ورزش میکنید، روزانه 1٫5 تا 2٫5 لیوان به میزان مصرفی آب خود اضافه کنید و در صورتی که بیش از یک ساعت در روز فعالیت و ورزش میکنید، باید بیشتر از این میزان، مقدار آب مصرفی خود را افزایش دهید.
همچنین اگر در آب و هوای گرم زندگی میکنید، شاید به نوشیدن آب بیشتری نیاز داشته باشید.
چرا بدنمان نیاز به آب دارد؟
آب برای اکثر فعالیتهای بدن ضروری است و بدون نوشیدن آب کافی، بدن و اندامها نمیتوانند کار خود را درست انجام دهند. کارهایی که با نوشیدن آب در بدن مرتبط اند عبارتند از:
- ثابت نگه داشتن دمای بدن در حد طبیعی
- نرم و روان کردن مفاصل
- محافظت از ستون فقرات و بافتهای بدن
- دفع ضایعات از طریق ادرار، عرق کردن و حرکت روده
- شفافیت و زیبایی پوست
- مدیریت وزن
خطرات ناشی از نوشیدن آب زیاد یا کم
خطرات کم آبی
کم آبی بدن زمانی رخ میدهد که بدن بیش از مقدار مصرف، آب یا مایعات از دست دهد. علائم کمبود آب بدن از تشنگی شدید گرفته تا احساس خستگی میتواند تغییر کند. البته ادرار نکردن یا تیرگی رنگ ادرار را هم میتوان به عنوان سایر علائم کم آبی بدن ذکر کرد.
کمبود آب در بدن کودکان میتواند موجب خشکی دهان، زبان و لبها، اشک نریختن به هنگام گریه کردن و خیسی کمتر از حد معمول پوشک شود.
به طور کلی، کم آبی بدن میتواند علائم زیر را برای افراد به دنبال داشته باشد:
- گرمای بیش از حد
- یبوست
- سرگیجه
- تغییرات خلق و خو
- تشکیل سنگ کلیه
در مورد گزینه آخر یعنی تشکیل سنگ کلیه بایستی تأکید کرد که پزشکان معتقدند افراد دارای سنگ کلیه باید آب (نه چایی) زیادی در طول روز مصرف کرده و برای ساعت طولانی بدون آب و تشنه نمانند. معمولاً روزه گرفتن برای این افراد به دلیل ساعات طولانی تشنگی ممنوع میباشد.
نوشیدن آب زیاد (هیپوناترمی)
همچنین نوشیدن آب بیش از حد میتواند برای سلامتی افراد مضر باشد. نوشیدن آب زیاد، الکترولیتها را در خون شما رقیق کرده و سطح سدیم را کاهش میدهد. تعدادی از علائم هیپوناترمی به شرح زیر است:
- اسپاسم، ضعف و گرفتگی عضلانی
- حالت تهوع و استفراغ
- خستگی
- سر درد
- زودرنجی
- تشنج
- کما
- گیجی
کودکان و افرادی که اندامهای کوچکی دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به هیپوناترمی هستند. برخی از افراد ورزشکار همانند دوندگان ماراتن هم از این قاعده مستثنی نیستند، زیرا در مدت زمان کوتاه، آب زیادی مینوشند.